Καρ.Σερβίας 12-14, Τ.Κ.10562 Αθήνα | 210 3644897

Πως Ιδρύθηκε & Αναπτύχθηκε η Πρώτη Χ.Α.Ν

Η πρώτη Χ.Α.Ν ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1844, στη σοφίτα ενός μεγάλου εμπορικού καταστήματος υφασμάτων στο κέντρο του βικτωριανού Λονδίνου. Στη σοφίτα αυτή βρίσκονταν οι πολύ στενόχωροι κοιτώνες των νεαρών υπαλλήλων του καταστήματος, οι οποίοι, όντας οι πιο πολλοί πρώην αγροτόπαιδα, ζούσαν καθημερινά στις απάνθρωπες και άθλιες συνθήκες  των αρχών της βιομηχανικής εποχής, ίδιες με αυτές που περιγράφονται στα γνωστά μυθιστορήματα του Κάρολου Ντίκενς, που γράφτηκαν στο ίδιο μέρος, την ίδια εποχή (Όλιβερ Τουίστ, Δαυίδ Κόπερφιλντ κλπ).

Την πρωτοβουλία είχε ένας από αυτούς τους νεαρούς εμποροϋπαλλήλους, ο 23χρονος George Williams (1821 – 1905), που έπεισε άλλους 11 νεαρούς συναδέλφους του ότι έπρεπε κάπως να αυτο-οργανωθούν, προκειμένου να σπάσουν τον φαύλο κύκλο των συνθηκών της ζωής και της δουλειάς τους, που δεν άφηναν καμία διάθεση στον καθένα τους χωριστά να ασχοληθεί με οτιδήποτε θα μπορούσε να βοηθήσει τη μόρφωσή τους, την πνευματική τους ανάταση, ή έστω τη σωματική τους υγεία και υγιή διάπλαση.

Ξεκίνησαν εξασφαλίζοντας στην αρχή απλά την ανοχή των υπολοίπων για ένα μικρό χώρο για την προσευχή τους πριν κοιμηθούν, και οργανώνοντας στη συνέχεια ομάδες μελέτης, μικρές εκδρομές, διαλέξεις και νυκτερινά μαθήματα.

Η ιδέα της οργάνωσης μερικών νέων εργαζόμενων για ένα κοινό σκοπό, δεν ήταν καινούργια. Το πραγματικά νέο στοιχείο που έφερε η ίδρυση της πρώτης Χ.Α.Ν ήταν η έμφαση στην αντιμετώπιση πιεστικών κοινωνικών αναγκών μέσα από την κοινή και χριστιανικής έμπνευσης δράση, ενώ παράλληλα το άνοιγμα της προς όλους ξεπερνούσε τις έντονες κοινωνικές, θρησκευτικές, φυλετικές και άλλες προκαταλήψεις που ταλαιπωρούσαν την κοινωνία της εποχής. Ουσιαστικά δηλαδή, η ίδρυση της Χ.Α.Ν ευαγγελίστηκε την «κοινωνία των πολιτών», βασισμένη στα ιδανικά της ισότητας, της αλληλεγγύης, της πίστης σε ανώτερα ιδεώδη, της αγάπης για τον άλλο και της συλλογικής δράσης.

Οι -μεσαιωνικής προέλευσης- κοινωνικές διακρίσεις ανάμεσα σε αριστοκράτες, αστούς, αγρότες και την νεοεμφανιζόμενη εργατική τάξη ήταν ακόμα έντονα παρούσες, η δουλεία και η δουλοπαροικία δεν είχαν καταργηθεί σε πολλές χώρες, ενώ η αποικιοκρατία ήταν σε φάση ισχυρής επέκτασης. Μαζί με την άνοδο των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων (ανάμεσά τους και η Ελληνική Επανάσταση και η «Μεγάλη Ιδέα») και την μαζική μετακίνηση πληθυσμών από την αγροτική ύπαιθρο στις υπερκορεσμένες πόλεις για δουλειά, οι συνθήκες αυτές προκαλούσαν ισχυρές αναταράξεις στον ίδιο τον κοινωνικό ιστό των κρατών της εποχής.

Όταν εμφανίστηκε για πρώτη φορά η Χ.Α.Ν, η Ευρώπη βρισκόταν σε έντονη φάση κοινωνικών και πολιτικών μεταβολών. Η απολυταρχική  «Ιερή Συμμαχία» του Μέττερνιχ, πλησίαζε στο τέλος της αλλά ήταν ακόμα ισχυρή και παρούσα, ενώ οι ιδέες για κοινωνική ισότητα, απαλλαγή από την απίστευτη φτώχεια και πολιτικά δικαιώματα σάρωναν όλη την ήπειρο. Είναι η περίοδος που έγινε το κίνημα για τον εκδημοκρατισμό του πολιτεύματος στην Αγγλία (1830-33), η κατάλυση της απολυταρχικής βασιλείας (1830) και της συνταγματικής μοναρχίας (1848) στη Γαλλία, ενώ  η επανάσταση του 1848 στη Γερμανία και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρ’ ότι καταπνίχτηκε, τράνταξε τα θεμέλια των απολυταρχικών καθεστώτων.

Το Λονδίνο ειδικά της εποχής αυτής (μέσα του 19ου αιώνα),  ήταν ταυτόχρονα στην πρωτοπορία της βιομηχανικής επανάστασης και στο επίκεντρο των σχετικών εξελίξεων (είναι χαρακτηριστικό ότι, λιγότερο από 4 χρόνια αργότερα, το 1848, στην ίδια πόλη πρωτοδημοσιεύτηκε το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» του Κ. Μάρξ, που εγκαταστάθηκε και αυτός μόνιμα εκεί), αλλά και η πρωτεύουσα της ανερχόμενης «Βρετανικής Αυτοκρατορίας», που απλωνόταν σε όλες τις ηπείρους, διευκολύνοντας εξαιρετικά τη μετακίνηση ανθρώπων και ιδεών. Και οι δύο αυτοί  παράγοντες συντέλεσαν στην ταχύτατη διάδοση σε όλο τον κόσμο της νέας κίνησης, της Χ.Α.Ν  και του μηνύματός της, που αποτελούσε τη διακήρυξη ουσιαστικά  της «μη-βίας» (αρχή που τόσο έντονα διακήρυξε αργότερα στον 20 αι. και ο Μ. Γκάντι) στην αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών, και τόνιζε την αξία της συλλογικής δράσης.

Το μήνυμα αυτό αγκαλιάστηκε από νέους σε χώρες σε όλες τις ηπείρους και μέσα σε 11 μόλις χρόνια, η οργάνωση είχε γίνει παγκόσμια.

Η Χ.Α.Ν ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η ιστορία της ίδρυσης της Χ.Α.Ν στην Ελλάδα

Η πρώτη προσπάθεια ίδρυσης Χ.Α.Ν στην Ελλάδα έγινε το 1892 στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Luther D. L. Wishard, Γραμματέα της Διεθνούς Επιτροπής των Χ.Α.Ν Αμερικής, που επισκέφθηκε για το σκοπό αυτό στην πόλη. Η προσπάθεια πλαισιώθηκε από νέους Αθηναίους και αναπτύχθηκε, παρά τις δυσκολίες της εποχής (πόλεμος 1897, κίνημα στο Γουδί κλπ.), μέχρι την αρχή των βαλκανικών πολέμων, το 1912. Τότε, το μεγαλύτερο μέρος των μελών της είτε επιστρατεύτηκε, είτε αφιέρωσε τις προσπάθειες του σε οργανώσεις και φορείς που το έργο τους ήταν πιο κοντά στις ανάγκες της πολεμικής προσπάθειας (Ερυθρός Σταυρός, Πρόσκοποι, ΠΙΚΠΑ κλπ.). Το 1914 η πρώτη ΧΑΝ της Αθήνας σταμάτησε προσωρινά τη λειτουργία της.

Η δεκαετής περίοδος των Βαλκανικών πολέμων, του Α’ παγκόσμιου Πολέμου και της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1912 – 1922), έφερε μεγάλες αναστατώσεις στον νεανικό πληθυσμό στην Ελλάδα, που βρέθηκε σχεδόν συνεχώς επιστρατευμένος όλο αυτό το διάστημα, αλλά παράλληλα επέτρεψε και τη στενότερη επικοινωνία με τις ΧΑΝ άλλων χωρών. Αυτό έγινε αφενός μεν λόγω της μετακίνησης στην Ελλάδα, μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης και της Αλεξάνδρειας, όπου λειτουργούσαν πολύ μεγάλες και επιτυχημένες ΧΑΝ, στις οποίες συμμετείχαν και πολλοί ομογενείς, κυρίως δε με τη δημιουργία του «Μακεδονικού Μετώπου» και την έλευση συμμαχικών στρατευμάτων στην βόρεια Ελλάδα.

Τους στρατιώτες των συμμάχων συνόδευαν και οι εθελοντές της διεθνούς ΧΑΝ, που πιστή στην «τρισδιάστατη» προσέγγιση της (ψυχή – πνεύμα – σώμα), θεωρούσε ότι εκτός από τις προφανείς ανάγκες (π.χ. φροντίδα για τους τραυματίες), δεν έπρεπε να παραμελούνται και οι πνευματικές και ψυχικές ανάγκες όσων υπέμεναν τα δεινά της μάχης, ακόμα και η ψυχαγωγία τους με ό,τι μέσα υπήρχαν.

Από το 1918, μετά από αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης και εκκλησίας προς τη διεθνή Χ.Α.Ν, η τελευταία άρχισε να οργανώνει προγράμματα στήριξης και αρωγής και των ελλήνων στρατιωτών. Σύντομα, τουλάχιστον 27 στελέχη πλήρους απασχόλησης της διεθνούς ΧΑΝ ασχολούνταν με τα προγράμματα αυτά, ενώ συμμετείχαν προοδευτικά όλο και περισσότεροι έλληνες εθελοντές, κληρικοί και επαγγελματικά στελέχη. Μέχρι το 1920, 34 «Σπίτια του Στρατιώτη» είχαν οργανωθεί σε όλο τον ελληνικό χώρο, ακόμα και στην Ουκρανία και την Μ. Ασία, όπου είχε εκστρατεύσει ο ελληνικός στρατός. Τα «Σπίτια» έφτασαν τελικά τα 56, με το καθένα τους να εξυπηρετεί σε ημερήσια βάση 500 στρατιώτες κατά μέσο όρο. Οι δραστηριότητες σε αυτά περιλάμβαναν, εκτός από τις υπηρεσίες «καντίνας», αθλοπαιδιές, κινηματογραφικές προβολές, θεατρικές παραστάσεις, δανειστικές βιβλιοθήκες, μαθήματα γραφής και ανάγνωσης για αναλφάβητους και διαλέξεις από  έλληνες κληρικούς και ομάδες συζητήσεων. Η ΧΑΝ συνέχισε να λειτουργεί τα «Σπίτια του Στρατιώτη» μέχρι το 1934, οπότε τη λειτουργία τους ανέλαβε ο ελληνικός στρατός, ιδρύοντας στη συνέχεια τα «Κέντρα Ψυχαγωγίας Μονάδας», τα γνωστά μέχρι σήμερα «ΚΨΜ».

Ειδικότερα, έγινε προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των στρατιωτών που μάχονταν, συχνά για χρόνια, σε σημεία πολύ μακριά από τον τόπο καταγωγής τους, με αποτέλεσμα, δεδομένων των μέσων μεταφοράς της εποχής και των δυσκολιών του πολέμου, να τους είναι αδύνατον να φτάσουν και να ξεκουραστούν στα σπίτια τους, ακόμα και όταν έπαιρναν πολυήμερες άδειες από τη μονάδα τους. Για τους στρατιώτες αυτούς, η ΧΑΝ οργάνωσε, κοντά σχετικά στα μέτωπα του πολέμου, τις πρώτες στρατιωτικές κατασκηνώσεις, που ήταν και οι πρώτες μαζικές κατασκηνώσεις με σταθερές εγκαταστάσεις που λειτούργησαν ποτέ στην Ελλάδα.

Οι κατασκηνώσεις αυτές, που φιλοξενούσαν στο μεγαλύτερο ποσοστό πολύ νέους άνδρες, οργανώθηκαν σύμφωνα με τα πρότυπα και τα προγράμματα των κατασκηνώσεων της ΧΑΝ για εφήβους και νέους, προσφέροντας πραγματική ευκαιρία αναζωογόνησης και ανάτασης, πέρα από την ανάπαυση, σε χιλιάδες στρατιώτες. Η επιτυχία τους ήταν τόση, ώστε μετά τον πόλεμο, απέκτησαν δύο ειδών «διαδόχους» που υπάρχουν και αναπτύσσονται και σήμερα: από την μια τις θερινές κατασκηνώσεις για παιδιά, εφήβους και νέους και από την άλλη, για τους στρατιωτικούς, τα ΚΑΑΥ.

Το 1919, πέντε μόλις χρόνια αφότου η πρώτη ΧΑΝ στην Αθήνα είχε αναστείλει τη λειτουργία της, οι συνθήκες είχαν ωριμάσει για τη συνέχιση της προσπάθειας, με ακόμα περισσότερη όρεξη και κέφι. Την πρωτοβουλία πήραν ομάδες πολιτών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με την υποστήριξη των τοπικών αρχών και της εκκλησίας, που απευθύνθηκαν και στη Διεθνή ΧΑΝ για συμπαράσταση, η οποία ανταποκρίθηκε στέλνοντας στελέχη και υλικό.  Το 1921 και 1923 αντίστοιχα, ιδρύθηκαν και τυπικά ως σωματεία στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα η «Χριστιανική Αδελφότητα Νέων Θεσσαλονίκης» και η «Χριστιανική Αδελφότητα Νέων Αθηνών».

Τα γεγονότα της εποχής υποχρέωσαν γρήγορα και τις δύο νεοσύστατες ελληνικές ΧΑΝ να ασχοληθούν με το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, το προσφυγικό, αναλαμβάνοντας κάθε είδους σχετική δράση και με συνεχή παρουσία στους τόπους εγκατάστασης των προσφύγων (π.χ. Κοκκινιά – Νίκαια στον Πειραιά, Καλαμαριά στη Θεσ/κη κ.α.). Οι προσπάθειες αυτές είχαν την συμπαράσταση όλων, του κόσμου, της εκκλησίας και των κρατικών αρχών. Ιδιαίτερη ήταν η συμβολή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Μελέτιου Μεταξάκη, του Μητροπολίτη Κέρκυρας (και μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχη) Αθηναγόρα και του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιου, που στήριξαν ενεργά τις προσπάθειες των τοπικών ΧΑΝ, αναλαμβάνοντας ακόμα και τη θέση του επίτιμου Προέδρου.

Το 1924 ιδρύθηκε η κατασκήνωση των ΧΑΝ Ελλάδος στον Άγιο Ιωάννη, στο ανατολικό Πήλιο, που συμπλήρωσε ήδη 91 χρόνια λειτουργίας, κατέχοντας επάξια τον τίτλο της παλιότερης εν λειτουργία κατασκήνωσης στην Ελλάδα.

Το 1928 εγκαινιάστηκε το εντυπωσιακό κτίριο της ΧΑΝΘ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, που στέγαζε και το μεγαλύτερο κλειστό γήπεδο μπάσκετ στα Βαλκάνια.

Το 1936 ξεκίνησε η κατασκήνωση της ΧΑΝ Αθηνών στην Φανερωμένη Σαλαμίνας, η πρώτη κατασκήνωση στην Ελλάδα με ναυταθλητικό και ιστιοπλοϊκό πρόγραμμα.

Η δικτατορία Μεταξά, επιθυμώντας να επιβάλλει την αποκλειστική παρουσία της κρατικά ελεγχόμενης «Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας» (ΕΟΝ) που ίδρυσε η ίδια, απαγόρευσε τη λειτουργία των ΧΑΝ στην Ελλάδα και δήμευσε την περιουσία τους (ήταν η πρώτη δυσάρεστη εμπειρία αυτού του είδους για τις ΧΑΝ, που εν μέρει επαναλήφθηκε και την περίοδο 1967-1974).

Ακολούθησαν τα χρόνια του Β’ παγκοσμίου πολέμου και της κατοχής, όπου αναγκαστικά, η παρουσία της οργανωμένης ΧΑΝ πέρασε στη σκιά.

Με την απελευθέρωση το 1944, οι ΧΑΝ ανέλαβαν πάλι πλήρως τη δράση τους, καταργήθηκε ο δικτατορικός νόμος που είχε επιβάλει τη διάλυση τους και ανέκτησαν τον έλεγχο των εγκαταστάσεων τους. Οι κακουχίες της κατοχής και ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε εξακολούθησαν να φέρνουν μεγάλες δυσκολίες στο έργο των Χ.Α.Ν, που μαζί με όλο τον ελληνικό πληθυσμό, είχαν να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες δυσκολίες που γεννούσαν οι καταστραμμένες υποδομές και η έλλειψη κάθε είδους μέσων, ακόμα και τροφίμων σε επαρκή ποιότητα και ποσότητα.

Για τον καλύτερο συντονισμό των προσπαθειών τους, οι ελληνικές Χ.Α.Ν ίδρυσαν το 1949 την πανελλήνια ομοσπονδία τους, το «Εθνικό Συμβούλιο Χ.Α.Ν. Ελλάδος», που αμέσως αναγνωρίστηκε διεθνώς και είναι μέχρι σήμερα πλήρες μέλος της «Παγκόσμιας Ένωσης των Χ.Α.Ν» και της «Ένωσης των Χ.Α.Ν Ευρώπης». Στην ίδρυση μάλιστα της τελευταίας, το 1973, έπαιξαν σημαντικό ρόλο  οι προσπάθειες και του «Εθνικού Συμβουλίου των Χ.Α.Ν Ελλάδος».

Το έργο της ΧΑΝ στην Ελλάδα μέχρι σήμερα

Από τη 10ετία του 1950 μέχρι σήμερα, οι Χ.Α.Ν παράλληλα με την προσπάθεια στήριξης των παιδιών, των νέων και των οικογενειών τους στην αντιμετώπιση των άμεσων βιοτικών αναγκών τους (διοργάνωση και λειτουργία συσσιτίων, φοιτητικών οικοτροφείων, δημόσιων λουτρών κλπ.), έδωσαν προτεραιότητα και στην κάλυψη εκπαιδευτικών και άλλων αναγκών, που δεν μπορούσαν να καλυφθούν από το κράτος.

Οργανώθηκαν και λειτούργησαν φροντιστήρια ξένων γλωσσών, σχολεία, πρότυποι παιδικοί σταθμοί, ωδείο, σχολές χορού, εκπαιδευτικά τμήματα απόκτησης επαγγελματικών δεξιοτήτων κάθε είδους (ραπτική, γραφομηχανή, στενογραφία, λογιστική, αγιογραφία, ψηφιδωτό, ηλεκτρ. υπολογιστές, ανθοδετική, διακόσμηση, μαγειρική, κ.α.). Επίσης λειτούργησαν πολύ σημαντικά τμήματα άθλησης, επαφής με τη φύση, ψυχαγωγίας και ανάπτυξης της κοινωνικής συμμετοχής  των νέων, όπως αθλητικές ομάδες, γυμναστήρια, γήπεδα, κατασκηνώσεις, εκπαιδευτικά κέντρα και σχολές στελεχών, χορωδίες  και όμιλοι ειδικών ενδιαφερόντων.

Πολλές από τις παραπάνω δραστηριότητες οργανώθηκαν για πρώτη φορά από τη Χ.Α.Ν, και έγιναν σημεία έμπνευσης και υιοθετήθηκαν στη συνέχεια και από άλλους φορείς και οργανώσεις. Ακόμα και αθλήματα με ευρεία διάδοση σήμερα, ήρθαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τη Χ.Α.Ν (μπάσκετ, βόλλεϋ, πινγκ-πονγκ, κ.α.). Οι ομάδες της Χ.Α.Ν συμμετέχουν σε διάφορα πρωταθλήματα, σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, προσπαθώντας να προωθήσουν τις αρχές του «ευ αγωνίζεσθαι».

Παράλληλα με τα παραπάνω, οι Χ.Α.Ν προσπάθησαν, συνεργαζόμενες και με άλλες αντίστοιχες ελληνικές και διεθνείς οργανώσεις, να προωθήσουν την συνεργασία των νέων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Στην Ελλάδα, ο ρόλος τους ήταν ενεργός στην ίδρυση και λειτουργία του «Εθνικού Συμβουλίου Οργανώσεων Νέων Ελλάδας» (Ε.Σ.Ο.Ν.Ε.), που συντονίζει από το 1964 τις κοινωνικές οργανώσεις νέων στη χώρα μας, καθώς και στην επαφή και τον διάλογο των ελληνικών κοινωνικών και πολιτικών νεολαιών και την ίδρυση του «Εθνικού Συμβουλίου Νεολαίας» (Ε.Σ.Υ.Ν.).

Στο εξωτερικό, σε συνεργασία με τις αντίστοιχες διεθνείς οργανώσεις και θεσμούς, έδωσαν την ευκαιρία σε πολλούς νέους να συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγών και διεθνείς διοργανώσεις σε Ευρώπη και Αμερική, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, να συμμετέχουν στο «Ευρωπαϊκό Κέντρο Νεολαίας» στο Στρασβούργο και στο «Φόρουμ Νεολαίας της Ε.Ε.». Διοργάνωσαν στην Ελλάδα πανευρωπαϊκές κατασκηνώσεις των Χ.Α.Ν και θεσμικές συνεδριάσεις των ευρωπαϊκών οργάνων νεολαίας, ενώ συμμετείχαν στην δημιουργία και διαμόρφωση καθιερωμένων πλέον ευρωπαϊκών προγραμμάτων για τους νέους όλης της Ε.Ε. (YES for Europe, ERASMUS, κλπ.).

Η παρουσία της Χ.Α.Ν στην Ελλάδα σήμερα

Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο τοπικές Χ.Α.Ν, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, που η κάθε μια τους διατηρεί δύο παραρτήματα, στην Νίκαια και την Κηφισιά και την Καλαμαριά και στο Ασβεστοχώρι αντίστοιχα.

Οι δύο αυτές τοπικές Χ.Α.Ν είναι τα ιδρυτικά μέλη του «Εθνικού Συμβουλίου των Χ.Α.Ν Ελλάδος», που εδρεύει στην Αθήνα. Στις επιδιώξεις του είναι η ίδρυση τοπικών Χ.Α.Ν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, όπου υπάρχουν παιδιά και νέοι που συμμετέχουν ήδη σε προγράμματα της Χ.Α.Ν ή υπάρχει η προοπτική για ανάπτυξη τέτοιων προγραμμάτων (Βόλο, Ιωάννινα, Ξάνθη, Λαμία, Λειβαδιά κ.α.).

Το «Εθνικό Συμβούλιο των Χ.Α.Ν Ελλάδος» διατηρεί από το 1924 την κατασκήνωση των Χ.Α.Ν «Πήλιο» στον Αη-Γιάννη, στο Ανατολικό Πήλιο. Η Χ.Α.Ν Θ. διατηρεί επίσης κατασκηνώσεις στον Αγ. Νικόλαο Χαλκιδικής και ένα Ορεινό Εκπαιδευτικό Κέντρο στο Νυμφαίο Φλώρινας. Η κατασκήνωση της Χ.Α.Ν Αθηνών στην Φανερωμένη Σαλαμίνας, μετά από λειτουργία 50 και πλέον χρόνων, αναγκάστηκε να κλείσει λόγω της μόλυνσης του περιβάλλοντος και δεν έγινε δυνατή η επαναλειτουργία της μέχρι σήμερα.

Από την αρχή της παρουσίας της η Χ.Α.Ν συνεργάστηκε αρμονικά με την ελληνική εκκλησία, διατηρώντας την οργανική της αυτοτέλεια. Η αρμονική αυτή συνεργασία δηλώνεται συμβολικά και από το ότι ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών είναι επίτιμος Πρόεδρος της Χ.Α.Ν Αθηνών, ενώ Η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος Α’ είναι επίτιμος Πρόεδρος του «Εθνικού Συμβουλίου των Χ.Α.Ν Ελλάδος».

Τα μέλη της Χ.Α.Ν όλων των κατηγοριών και οι συμμετέχοντες σε ετήσια βάση στα προγράμματα της ξεπερνούν τα 10.000 άτομα.

Οι Χ.Α.Ν αναπτύσσουν με την ενεργή και εθελοντική συμμετοχή των μελών τους και ιδίως των νέων και των παιδιών προγράμματα που εκτείνονται από τη λειτουργία αθλητικών ομάδων κάθε είδους, γυμναστήρια, γήπεδα, πισίνες και άλλες αθλητικές εγκαταστάσεις, έως παιδικούς σταθμούς, τμήματα επαγγελματικής κατάρτισης με πληθώρα ειδικοτήτων, τμήματα ξένων γλωσσών, ωδείο, σχολές χορού, κατασκηνώσεις, σχολές στελεχών, ομίλους εθελοντών για την υποστήριξη προσφύγων και ευπαθών ομάδων, καθώς και ομάδες ενασχόλησης με κάθε είδους δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.

Μέσα στο πολύ δυσμενές περιβάλλον που έχει δημιουργήσει στη χώρα μας η πολύμορφη κρίση που ξέσπασε στα τέλη της δεκαετίας του 2.000, οι Χ.Α.Ν στην Ελλάδα προσπαθούν, σχεδόν αποκλειστικά με δικά τους μέσα, αλλά συνεργαζόμενες και όπου αυτό είναι εφικτό και με την τοπική αυτοδιοίκηση και την κεντρική διοίκηση, να διατηρήσουν ενεργά όσο το δυνατόν περισσότερα προγράμματα τους, προσπαθώντας να δημιουργήσουν και νέα που να ανταποκρίνονται ακόμα καλύτερα στις σύγχρονες ανάγκες των νέων ιδίως ανθρώπων.